Yaşadığı yerler sıcak ve ılıman deniz sahillerinde sürüler halinde yaşar. Özellikleri 7-15 cm boyunda, vücudu yandan basık, sırtı yeşilimtrak mavi, karın gümüşi beyazrenklidir.
Üst çene alt çeneden uzundur. Sırtında tek yüzgeç bulunan çatal kuyruklu kemikli bir balık Ömrü 3-4 yıl.
Çeşitleri Denizlerimizde yaşayan türden başka Güney Amerika hamsisi, Engraulis ringens, Kaliforniya hamsisi E. mordax, Japon hamsisi E. japonicus gibi değişik türler de vardır
Büyük sürüler halinde ılık deniz sahillerinde pelajik yüzeysel yaşayan, kemikli balıklar Teleostei takımından bir tür. Çoğu 10-12 cm boyundadır ve vücudu küçük pullarla örtülüdür. akdeniz, karadeniz, Marmara ve Batı avrupa kıyılarında boldur. Büyüklüğü en çok 20 cmye ulaşır. Özellikle karadenizde sinop ve trabzon kıyılarında bol avlanır. Fakirin balığı olarak bilinir. Türkiyede türkülere konu olmuştur. Karadenizde hamsi girmeyen ev yoktur.
Denizlerimizde Azak hamsisi, karadeniz hamsisi, Marmara hamsisi olmak üzere üç formu bulunur. Karadenizde Kırım ve Kafkas sahillerinde yaşayanlarına Azak hamsisi denir. Yumurtlamak için Azak Denizine geçerler. karadenizin her tarafında yaşayan ikinci form, kasımdan mart sonuna kadar göç ederek
boğazdan Marmaraya geçer. Burada kışlar. ilkbaharda sahil boyunca yumurta bırakarak tekrar karadenize döner. Boyları 18 cmye ulaşanları vardır. 7 cm boyundaki Marmara hamsisi yalnız Marmara sularında yaşar, göç etmez.
Hamsi balıklarının av mevsimi aralıktan mart sonuna kadardır. aralık ortasından sonra tutulanların eti en lezzetlidir. 11-12 cm uzunluktakiler makbuldür.
100 gr hamsi etinde 115 kalorilik besin değeri bulunur. ilkbaharda tutulanlar zayıf olduğundan tarlalarda Gübre olarak kullanılır. Taze satıldığı gibi tuzlanarak salamurası da yapılır